- Informateur Johan Remkes bracht woensdag negen partijen uit “het brede en constructieve midden” bijeen in de hoop op een doorbraak in de vastgelopen formatie-onderhandelingen.
- Remkes wilde met de partijen kijken naar ongewone opties zoals een extraparlementair kabinet, nadat de mogelijkheden op een meerderheids- en minderheidskabinet eerder deze week stuk liepen.
- Het overleg lijkt oude mogelijkheden opnieuw bespreekbaar te hebben gemaakt. Zo zou de optie voor een coalitie met VVD, D66, CDA en ChristenUnie weer op tafel liggen en zou er openheid zijn voor onderhandelingen met de ‘zes brede middenpartijen’.
Omdat VVD, D66 en CDA het tijdens het marathonoverleg van maandag maar niet eens konden worden, besloot informateur Johan Remkes woensdag opnieuw met de negen partijen uit “het brede en constructieve midden” samen te komen in de hoop op een doorbraak.
Naast VVD, D66 en CDA schoven ook PvdA, GroenLinks en ChristenUnie aan. Met deze zes partijen zijn er eerder gesprekken gevoerd, maar die liepen op niks uit omdat de VVD en het CDA niet met twee linkse partijen in een coalitie willen en PvdA en GroenLinks juist alleen samen willen deelnemen.
Daarnaast kregen ook Volt, de SGP en Fractie Den Haan – Liane den Haan was eerder kamerlid voor 50Plus – woensdag een plekje aan de onderhandelingstafel.
Remkes wilde met deze ‘brede coalitie’ kijken naar verschillende samenwerkingsmogelijkheden zoals een extraparlementair kabinet, waarbij er veel verschillende partijen deelnemen en er geen regeerakkoord wordt gesloten.
PvdA en GroenLinks leggen de bal bij VVD, D66 en CDA
GroenLinks, PvdA, ChristenUnie, SGP, Volt en Liane Den Haan lieten na uren overleg over een 'niet-traditioneel' kabinet, de andere drie partijen achter bij Remkes.
Of de partijen nader tot elkaar zijn gekomen en of een extraparlementair kabinet een optie is, konden ze niet zeggen. "Het is aan VVD, D66 en CDA om te bepalen wat ze willen", zegt GroenLinks-leider Jesse Klaver. "Zij zullen vandaag, of morgen of wanneer het hun ook uitkomt, een keuze maken."
PvdA en GroenLinks zeggen nog eens op tafel te hebben gelegd dat ze "bereid zijn tot het vormen van een kabinet en daarover te onderhandelen", aldus Klaver. Het gesprek is in "open sfeer" gevoerd, voegt PvdA-leider Ploumen toe.
De negen partijen hebben samen veel verschillende varianten besproken, vertelt ChristenUnie-voorman Gert-Jan Segers: een minderheidskabinet, een meerderheidscoalitie én een extraparlementair kabinet. Zelf heeft hij naar zijn zeggen geen specifieke voorkeuren.
Haagse bronnen noemen 'oude coalitie' toch weer als optie
Maar na het vertrek van de ChristenUnie en de vijf andere partijen uit het overleg, is een coalitie bestaande uit VVD, D66, CDA en ChristenUnie toch weer opnieuw geopperd als een mogelijkheid. Dat melden bronnen in Den Haag. Die mogelijkheid lijkt waarschijnlijker dan de eerder genoemde optie om tot een extraparlementair kabinet te komen.
Onderhandelingen met een bredere verzameling aan partijen is ook nog een optie, melden ingewijden. Het zou dan vermoedelijk gaan om de 'zes brede middenpartijen': VVD, D66, CDA, GroenLinks, PvdA en ChristenUnie.
VVD, D66 en CDA hebben allen na hun vertrek bij informateur Remkes aangegeven intern beraad te zullen houden. De partijleiders toonden zich niet ontevreden over de gesprekken.
De partijen praten donderdag bij Remkes verder over de opties die nu op tafel liggen.
Lees meer over de moeizame formatie:
- VVD, D66 en CDA zijn het na marathonoverleg nog steeds niet eens over verdere voortgang van de formatie
- D66 trekt veto tegen regeren met de ChristenUnie in – dat opent de weg naar de oude coalitie
- Kopstukken VVD, D66, CDA staan voor gespannen formatieweekend op landgoed in Hilversum
- Kleine partijen als Volt, SGP en Ja21 zien een minderheidskabinet wel zitten, eventueel met een gedoogakkoord
- Teleurgestelde informateur Hamer adviseert om een minderheidskabinet te onderzoeken
- VVD en CDA willen niet formeren met linkse partijen – rol van Hamer als informateur lijkt uitgespeeld